Giải này được thiết lập năm 1954, được đặt theo tên chính khách, nhà thám hiểm địa cực dũng cảm người Na Uy, từng đoạt giải Nobel Hòa bình Fridtjof Nansen. Là Cao ủy về người tị nạn đầu tiên ở Hội Quốc Liên, những thành tựu của Nansen đã tạo ra những bước tiến đáng kể trong việc đưa ra một tiếng nói cho các những người bị cưỡng bức di dời.

Giải Nansen vì người tị nạn của "Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn" gồm một huy chương tưởng niệm gọi là "Huy chương Nansen", và một khoản tiền thưởng 100.000 dollar Mỹ, do 2 chính phủ Na Uy và Thụy Sĩ tài trợ, để bắt đầu một dự án có sự tham vấn của Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn nhằm hỗ trợ những người tị nạn hay bị buộc phải di dời.

Chính phủ Thụy Sĩ và Na Uy, Hội đồng người tị nạn Na Uy (NRC) và quỹ IKEA hỗ trợ chương trình giải Nansen vì người tị nạn của Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn.[1]

Huy chương Nansen vì người tị nạn được Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn trao hàng năm nhằm công nhận những cống hiến nổi bật vào sự nghiệp của người tị nạn. Trên đầu huy chương ghi hàng chữ: "Nestekjærlighet er realpolitikk" (Tình yêu tha nhân là chính sách thiết thực)